
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một loại thuế trực thu áp dụng đối với thu nhập của cá nhân, được quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012 và 2014), Thông tư 111/2013/TT-BTC, Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 về giảm trừ gia cảnh, và các văn bản mới như Luật 56/2024/QH15 (hiệu lực từ 01/01/2025). Một câu hỏi phổ biến mà nhiều người lao động, đặc biệt là người mới đi làm hoặc hộ kinh doanh cá thể, thường đặt ra là: “Mức thu nhập bao nhiêu thì phải nộp thuế TNCN?”
1. Đối tượng phải nộp thuế TNCN
Trước khi xác định ngưỡng thu nhập chịu thuế, cần hiểu rõ đối tượng nào phải nộp thuế TNCN. Theo Điều 2 Luật Thuế TNCN 2007, đối tượng nộp thuế bao gồm:
- Cá nhân cư trú: Là người có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong năm dương lịch hoặc 12 tháng liên tục, hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam (đăng ký thường trú hoặc thuê nhà từ 183 ngày trở lên). Họ phải nộp thuế cho thu nhập phát sinh trong và ngoài Việt Nam.
- Cá nhân không cư trú: Chỉ nộp thuế cho thu nhập phát sinh tại Việt Nam, thường áp dụng cho người nước ngoài làm việc ngắn hạn hoặc nhận thu nhập từ Việt Nam.
Ngưỡng thu nhập chịu thuế sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại thu nhập và tình trạng cư trú của cá nhân.
>> Tham khảo: Quyết toán thuế TNCN: Trách nhiệm quan trọng của người lao động.
2. Các khoản thu nhập chịu thuế TNCN
Theo Điều 3 Luật Thuế TNCN 2007, thu nhập chịu thuế bao gồm:
- Tiền lương, tiền công, phụ cấp, thưởng (trừ một số phụ cấp miễn thuế như phụ cấp độc hại, làm đêm).
- Thu nhập từ kinh doanh (buôn bán, sản xuất, dịch vụ).
- Thu nhập từ đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn, bất động sản, bản quyền, trúng thưởng, v.v.
Tuy nhiên, không phải tất cả thu nhập đều phải nộp thuế. Một số khoản được miễn thuế, ví dụ:
- Thu nhập từ lãi tiền gửi ngân hàng, bảo hiểm nhân thọ.
- Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở duy nhất.
- Tiền lương làm thêm giờ (cao hơn giờ làm bình thường).
- Trợ cấp mất việc, thai sản, hoặc học bổng theo quy định.
>> Tham khảo: Quy định mới nhất về thuế VAT.
3. Ngưỡng thu nhập chịu thuế TNCN
Để xác định mức thu nhập bao nhiêu thì phải nộp thuế TNCN, cần xem xét giảm trừ gia cảnh và các khoản giảm trừ khác, vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập tính thuế (thu nhập chịu thuế sau khi trừ các khoản miễn thuế và giảm trừ).
3.1. Giảm trừ gia cảnh
Theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ gia cảnh hiện hành (tính đến năm 2025) là:
- Bản thân người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng (tương đương 132 triệu đồng/năm).
- Mỗi người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng (phải đăng ký mã số thuế cho người phụ thuộc).
Ví dụ:
- Một người độc thân, không có người phụ thuộc, được giảm trừ 11 triệu đồng/tháng.
- Một người có 2 người phụ thuộc (con dưới 18 tuổi, đã đăng ký mã số thuế) được giảm trừ: 11 + (2 × 4,4) = 19,8 triệu đồng/tháng.
>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử; Báo giá hóa đơn điện tử.
3.2. Các khoản giảm trừ khác
Ngoài giảm trừ gia cảnh, cá nhân còn được trừ:
- Bảo hiểm bắt buộc: Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), thường khoảng 10,5% tiền lương (tối đa 3,6 triệu đồng/tháng nếu lương cơ sở là 1,8 triệu đồng).
- Quỹ hưu trí tự nguyện: Tối đa 1 triệu đồng/tháng.
- Đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học: Tối đa 10% thu nhập tính thuế.
3.3. Ngưỡng thu nhập chịu thuế
Nguyên tắc chung: Nếu thu nhập chịu thuế sau khi trừ các khoản miễn thuế và giảm trừ lớn hơn 0, cá nhân phải nộp thuế TNCN.
a. Đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công (cá nhân cư trú)
-
Hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên: Thuế TNCN được tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần (7 bậc, từ 5% đến 35%). Nếu thu nhập chịu thuế sau giảm trừ ≤ 0, cá nhân không phải nộp thuế.
- Ví dụ 1: Anh A độc thân, thu nhập 12 triệu đồng/tháng, đóng BHXH 1,5 triệu đồng/tháng.
Thu nhập tính thuế = 12 – 11 (giảm trừ gia cảnh) – 1,5 = -0,5 triệu đồng.
→ Không phải nộp thuế TNCN vì thu nhập tính thuế âm. - Ví dụ 2: Chị B có 1 người phụ thuộc, thu nhập 20 triệu đồng/tháng, đóng BHXH 1,5 triệu đồng/tháng.
Thu nhập tính thuế = 20 – 11 – 4,4 – 1,5 = 3,1 triệu đồng.
Thuế TNCN = 3,1 × 5% = 0,155 triệu đồng/tháng (theo bậc 1, thuế suất 5%).
- Ví dụ 1: Anh A độc thân, thu nhập 12 triệu đồng/tháng, đóng BHXH 1,5 triệu đồng/tháng.
-
Hợp đồng dưới 3 tháng hoặc thu nhập vãng lai: Nếu thu nhập ≥ 2 triệu đồng/lần trả, tổ chức chi trả khấu trừ 10% trước khi trả. Cá nhân có thể quyết toán để hoàn thuế nếu đủ điều kiện cư trú và thu nhập tính thuế sau giảm trừ ≤ 0.
-
Ví dụ: Anh C ký hợp đồng tư vấn 5 triệu đồng/lần, không có người phụ thuộc.
Thuế TNCN khấu trừ = 5 × 10% = 0,5 triệu đồng. Nếu quyết toán cuối năm, anh C có thể được hoàn thuế nếu tổng thu nhập tính thuế cả năm ≤ 0.
-
b. Đối với thu nhập từ kinh doanh
- Hộ/cá nhân kinh doanh: Thu nhập chịu thuế được tính bằng doanh thu trừ chi phí hợp lệ. Từ 01/01/2026 (theo Luật 56/2024/QH15), hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm không phải nộp thuế TNCN (mức cũ là 100 triệu đồng). Nếu doanh thu vượt ngưỡng, thuế được tính theo:
- Phương pháp khoán: Thuế suất 0,5% – 5% trên doanh thu (tùy ngành nghề, theo Thông tư 40/2021/TT-BTC).
- Phương pháp kê khai: Áp dụng biểu thuế lũy tiến (nếu cư trú) hoặc 1% trên doanh thu (nếu không cư trú).
c. Đối với cá nhân không cư trú
Thuế TNCN được tính cố định 20% trên thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam, không áp dụng giảm trừ gia cảnh. Ví dụ: Một người nước ngoài làm việc tại Việt Nam nhận lương 30 triệu đồng/tháng, thuế TNCN = 30 × 20% = 6 triệu đồng/tháng.
>> Tham khảo: Cục thuế hướng dẫn chính sách thuế TNCN cho người mắc bệnh hiểm nghèo.
4. Công thức tính ngưỡng thu nhập chịu thuế
Để xác định mức thu nhập tối thiểu phải nộp thuế TNCN:
- Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản miễn thuế – Giảm trừ (gia cảnh, BHXH, từ thiện, v.v.).
- Nếu thu nhập tính thuế > 0, phải nộp thuế.
Ví dụ tổng quát:
- Một người độc thân, đóng BHXH 1,5 triệu đồng/tháng, không có khoản miễn thuế khác.
- Ngưỡng thu nhập chịu thuế = 11 (giảm trừ gia cảnh) + 1,5 (BHXH) = 12,5 triệu đồng/tháng.
→ Nếu thu nhập trên 12,5 triệu đồng/tháng, người này phải nộp thuế TNCN.
5. Điểm mới quy định mới năm 2025
Một số điểm mới ảnh hưởng đến ngưỡng thu nhập chịu thuế:
- Kinh doanh thương mại điện tử: Từ 01/01/2025, sàn TMĐT như Shopee, Lazada phải khấu trừ và nộp thay thuế TNCN cho cá nhân kinh doanh, giúp kiểm soát thu nhập chặt chẽ hơn.
- Tăng ngưỡng miễn thuế kinh doanh: Từ 01/01/2026, doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm được miễn thuế TNCN, tạo điều kiện cho hộ kinh doanh nhỏ.
- Chứng từ khấu trừ: Từ 01/06/2025, chứng từ khấu trừ thuế phải ghi đầy đủ thông tin và sử dụng chữ ký số (Nghị định 70/2025/NĐ-CP).
Kết luận
Để được tư vấn thêm về Phần mềm chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân điện tử ECN, Quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ:
CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN
- Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
- Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
- Tel : 024.37545222
- Fax: 024.37545223
- Website: https://ecn.net.vn/
Để lại một phản hồi